|
Historia Zabrza |
|
|
|
Zabrze, jako miasto które znamy dzisiaj, istnieje w relacji historycznej od bardzo niedawna. Mówi się o nim często, że właściwie jest po prostu dużą wsią. Pomijając nutę ironiczną w takiej wypowiedzi, jest w tym trochę racji. Dlaczego nie znajdziemy w Zabrzu rynku z zabytkowym ratuszem po środku jak np: w Gliwicach? Miasto Zabrze, a jest nim dopiero od 1922 roku, powstało z połączenia wielu wsi i koloni. Część z nich stanowi do dziś dzielnice Zabrza, wiele zatraciło w trakcie procesów aglomeracyjnych swą odrębność. Skromne tego początki nastąpiły w roku 1875, kiedy to zabrzański sejmik powiatowy zwrócił się do króla Prus z prośbą o łaskawe wyrażenie zgody na ustanowienie jednostki miejskiej złożonej z wsi Stare Zabrze, Małe Zabrze, koloni Dorota, koloni A, B i C należących do Zaborza, oraz drobnych fragmentów obszarów dworskich. Król łaskawej zgody nie wyraził. Następna próby powołania do życia miasta Zabrze w roku 1905 zakończyła się jedynie ustanowieniem dużej wsi Zabrze, skupiającej w sobie odrębne dotąd jednostki administracyjne Stare Zabrze, Małe Zabrze, kolonię Dorota, obszar dworski Zabrze, oraz kolonię C, należącą dotąd do Zaborza. Owa nowo powstała "wieś" liczyła sobie wówczas ponad 55 tys. mieszkańców i posiadała charakter przemysłowego miasta. Od 1915 roku gmina Zabrze nazywała się Hindenburg i to właśnie pod tą nazwą doczekało się Zabrze podniesienia go do rangi miasta w dniu 1 października 1922 roku. W kilka lat po poniesionej przez Niemcy klęsce w I wojnie światowej i tuż po podziale obecnego terytorium Zabrza między odrodzoną Polską i Niemcami w wyniku powstań i plebiscytu, gdzie obecne dzielnice Zabrza: Pawłów, Kończyce i Makoszowy znalazły się w granicach Polski. W kilka lat później na mocy ustawy uchwalonej przez Pruski Sejm Krajowy nastąpiły kolejne zmiany administracyjne i tak w styczniu 1927 roku powiększyło się miasto Hindenburg o następne obszary, dotąd wiejskie w sensie administracyjnym. Były to Biskupice, Zaborze, Maciejów oraz fragmenty gmin Mikulczyce i Sośnica. Obszar miasta wzrósł z 1686 do 4384 hektarów, a ilość ludności z 75 609 do 125 392 mieszkańców. W okresie międzywojennym obszar Zabrza nie uległ już dalszym zmianom. Przybyło za to w mieście bardzo dużo nowych osiedli w których zamieszkało wielu nowych mieszkańców, w dużej ilości z tej części Śląska, która przypadła Polsce. Następne zmiany administracyjne długo kazały na siebie czekać i nastąpiły już po wojnie, kiedy Zabrze i cały Górny Śląsk stał się po wielu stuleciach znowu terenem Polski.
W dniu 1 kwietnia 1951 roku dzielnicami Zabrza stały się leżące dotąd w
powiecie katowickim wsie Pawłów, Kończyce i Makoszowy. Z powiatu bytomskiego
przyłączono do Zabrza gminy wiejskie Mikulczyce, Rokitnicę i Grzybowice.
Teren miasta obejmował już 7835 hektarów.
Żeby zobaczyć zdjęcia z Zabrza - kliknij: Zdjęcia Zabrza
|